📍 गडचिरोली | २५ जुलै २०२५
गडचिरोली जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकेचे चेअरमन व संस्थापक सावकार यांच्या वाढदिवसानिमित्त गडचिरोली जिल्ह्यात एक वेगळीच उत्सवमूर्ती पाहायला मिळत आहे. बँकेचे सर्व कर्मचारी, हितचिंतक, मित्रपरिवार, राजकीय कार्यकर्ते आणि स्थानिक नागरिकांच्या शुभेच्छांचा वर्षाव सुरू आहे. सोशल मिडियावर आणि प्रत्यक्ष कार्यक्रमांमध्ये या वाढदिवसाला मिळणारे महत्त्व महाराष्ट्राच्या राजकीय आणि सहकारी विश्वात चर्चेचा विषय बनले आहे.
सहकारातून नावलौकिक – पण संपूर्ण पारदर्शकता आहे का?
गडचिरोली जिल्ह्यातील इतर जिल्हा बँकांच्या तुलनेत गडचिरोली जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकेने काहीशा बळकट कामगिरीने स्वतःचा वेगळा ठसा उमटवला आहे. सहकार महर्षी पोरेड्डीवार यांच्या नेतृत्वाखाली बँकेला राज्य व राष्ट्रीय पातळीवर विविध पुरस्कारही मिळाले आहेत. नियोजन, कर्मचारी संघटन, आर्थिक व्यवस्थापन या बाबतीतही बँकेने भरपूर टाळ्या मिळवल्या आहेत.
मात्र, यशाच्या या झगमगाटामागे काही धूसर सावल्याही आहेत. बँकेतील भरतीप्रक्रियेविषयी अनेकांनी प्रश्न उपस्थित केले आहेत. २०१९ सालच्या भरती प्रक्रियेत लाखोंच्या उलाढालीने खोट्या नियुक्तीपत्रांचा आरोप झाला आहे. काही उमेदवारांना पैसे घेऊन भरती केल्याचे सांगण्यात आले, मात्र प्रत्यक्षात त्यांना कामावर रुजू केले गेले नाही, अशी तक्रार गेल्या काही महिन्यांत चर्चेचा विषय ठरली आहे.
राजकारणातले ‘सहकार’ : एक जुना प्रवास…
पोरेड्डीवार यांनी २०१४ मध्ये अधिकृतपणे भाजपमध्ये प्रवेश केला. मात्र त्याआधी काँग्रेसच्या राजवटीतही त्यांचा प्रभाव जाणवत असे. तेव्हापासून ते सहकार क्षेत्रात राजकीय चतुराईने स्थिरावले आहेत. हेच कारण की त्यांच्या सहकारी नेतृत्वाला “जनतेच्या सेवेसाठी कार्य करणारे” असे म्हणणाऱ्यांइतकेच “स्वतःच्या संस्थेसाठीच कार्य करणारे” असे म्हणणारेही कमी नाहीत.
मुख्यमंत्र्यांपेक्षा मोठा वाढदिवस…?
या आठवड्यातच राज्याचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांचा वाढदिवस मोठ्या जल्लोषात साजरा झाला. मात्र, गडचिरोलीत स्थानिक स्तरावर यांच्या वाढदिवसाला मिळालेल्या प्रतिसादामुळे अनेकांच्या भुवया उंचावल्या आहेत. हा प्रतिसाद त्यांच्यावरील विश्वास दर्शवतो की केवळ बँकेतील अधिकारी-कर्मचारी यांची ‘नियोजनबद्ध बांधिलकी’?
गडचिरोलीकरांचे प्रश्न – न्याय मिळणार का?
बँकेत भरती झालेल्या परंतु रुजू न झालेल्या तरुणांचे भविष्य, सहकार संस्थांमध्ये पारदर्शकतेचा अभाव, राजकीय साखळीतील बळकट लोकांना मिळणारा अन्यायकारक प्राधान्यक्रम – हे मुद्दे आजही अनुत्तरित आहेत. सहकार महर्षी यांनी गडचिरोलीच्या सहकार क्षेत्राला आकार दिला यात शंका नाही. पण समाजाला उत्तर हवं आहे – हा सहकार लोकांसाठी आहे की फक्त निवडकांसाठी?
लेखक टिप्पणी:
गडचिरोलीसारख्या संवेदनशील जिल्ह्यात, जिथे विकासाच्या संधी कमी आहेत, तिथे सहकार संस्थांचा विश्वाससंपन्न कारभार गरजेचा आहे. सावकार यांच्या कार्याचा योग्य लेखाजोखा घेणं ही काळाची गरज बनली आहे – जेणेकरून ‘सहकार महर्षी’ ही पदवी केवळ गौरवाचे नव्हे तर उत्तरदायित्वाचेही प्रतिक ठरावे…